T24 Dış Haberler
İran, İsrail’in 12 saat içinde Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’yi Tahran’da ve üst düzey Hizbullah komutanı Fuat Şükür’ün Beyrut’ta öldürmesinin ardından intikam sözü verdi. Suikastlar Gazze’de ateşkes umutlarını paramparça ederken tüm Orta Doğu’yu saracak bir savaş endişesini artırdı.
İsrail Haniye suikastını direkt olarak üstlenmese de ülkenin rakipleri ve kendi siyasetçileri ile analistleri saldırının arkasında Tel Aviv olduğunun kesin olduğunu vurguladı.
Üst düzey Hamas yetkililerinden Halil el Hayya, Tahran’da düzenlediği basın toplantısında görgü tanıklarına atıfta bulunarak, Haniye’nin devlet konukevindeki odasını direkt olarak vuran bir füze tarafından öldürüldüğünü söyledi.
Haniye, İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin töreni için İran’daydı. Suikastın ardından Pezeşkiyan, ülkenin “toprak bütünlüğünü ve onurunu koruyacaklarını” söyledi.
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, İsrail’i suçladı ve başkentleri Tahran’da öldürülen Haniye’nin intikamını almanın görevleri olduğunu söyledi. New York Times’a konuşan üç İranlı kaynağa göre Hamaney, İran’ın direkt olarak İsrail’i vurması için emir verdi.
Saldırıların zamanlaması ve lokasyonları, çok kalabalık başkentlerde yüksek profilli isimlerin öldürülmesi durumu Hizbullah ve İran için de utanç verici hale getirdi. Bu sebeple tarafların sert bir karşılık vermesi ve gerilimin savaşa dönüşmesinden korkuluyor.
Hamas da intikam sözü vermiş olsa da 10 aylık savaştan sonra grubun Gazze Şeridi dışında operasyon yapma kabiliyeti ciddi anlamda düşmüş durumda…
The Guardian’ın aktardığına göre İsrail’de de İran’da da Lübnan’da da güvenlik güçleri ve yetkililer çoğunlukla, savaşın yayılması durumunda kim kazanırsa kazansın herkesin zarar edeceğini düşünüyor.
Sözcüsü Stephane Dujarric, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in suikastların “ciddi bir tırmanışa” işaret ettiğini düşündüğünü ifade etti.
Haniye, ateşkes müzakerelerinde de önemli bir rol oynuyordu. İsrail’in kendisini öldürmesi, Tel Aviv’in barışa niyeti olup olmadığı ile ilgili soru işaretlerini artırdı.
Ateşkes müzakerelerinde arabuluculuk yapan Mısır ve Katar, Haniye’nin öldürülmesinin müzakereleri olumsuz etkileyeceğini vurguladı. Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman bin Casim El Sani saldırıyı kınarken, “Bir taraf diğer tarafın müzakerecisini öldürüyorsa arabuluculuk nasıl başarılı olsun?” diye sordu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, çarşamba akşamı yaptığı konuşmada Lübnan’a yapılan saldırıyı kutladı ve Gazze’de savaşı sürdürme sözü verdi. Netanyahu, “İçeride ve dışarıda insanlar aylardır her gün bana savaşı sonlandırmamı söylüyorlar. O seslere karşı geri adım atmadım ve bugün de atmayacağım” dedi.
Netanyahu, “Eğer savaşı sonlandırma baskısına karşı pes etmiş olsak Hamas liderlerini öldüremezdik, Hamas için nefes alma alını olan Philadelphi Koridoru’nu ele geçiremezdik, esirlerimizi geri döndürecek ve savaşın hedeflerini gerçekleştirecek şartlar sağlayamazdık” diye konuştu.
İsrail’in en büyük destekçilerinden ABD ise savaşın yayılmasını önlemek için diplomatik girişimlerini sürdürüyor. ABD’li yetkililer, ateşkesi anlaşmasına varılması için bir süredir İsrail’e baskı yapıyor.
